Dieta ketogeniczna zyskała w ostatnim czasie dużą popularność ze względu na szybkie efekty redukcji masy ciała. Social media szybko obiegła wieść o skuteczności żywienia ketogennego, co spowodowało, że model zyskał wielu zwolenników. Czy mody na keto styl życia to tylko chwilowy trend? Poznaj zdanie dietetyka i dowiedz się, kto nie może stosować diety ketogenicznej.
Spis treści:
- Dieta keto – co to znaczy?
- Przeciwwskazania do stosowania diety ketogenicznej
- Jakie choroby wykluczają stosowanie diety keto?
- Dieta ketogeniczna – dla kogo nie jest wskazana?
- Objawy, które wskazują na konieczność przerwania diety keto
- Niekorzystne zmiany profilu lipidowego
- Wątroba a dieta ketogeniczna
- Niedobory pokarmowe
- Dolegliwości trawienne
- Alternatywy dla diety ketogenicznej
- Wskazówki dotyczące bezpiecznego stosowania diety keto
- Konsultacje z lekarzem przed rozpoczęciem diety ketogenicznej – dlaczego są ważne?
Dieta keto – co to znaczy?
Zanim omówimy przeciwskazania do stosowania niskowęglowodanowego menu, wyjaśnijmy, na czym polega dieta keto. Jest to model żywienia, w którym największa ilość energii pochodzi z tłuszczów, a zdecydowanie mniejsza jest podaż węglowodanów i białka. Dieta jest więc bogatotłuszczowa i ubogowęglowodanowa. Głównym paliwem energetycznym dla organizmu staje się tłuszcz, który ulega przemianom do ciał ketonowych.
Pierwotnie dietę ketogeniczną dietetycy i lekarze zalecali w przypadku lekoopornej padaczki u dzieci. Zaobserwowano, że jej stosowanie przynosi ulgę w uporczywych i częstych napadach neurologicznych. Dieta dla dzieci z oporną na leczenie padaczką jest mocno restrykcyjna. Stosunek tłuszczów do białek i węglowodanów jest precyzyjnie określony i musi być planowany z ogromną dokładnością, gdyż każde odstępstwo od założeń diety może doprowadzić do wystąpienia ataku padaczki.
Obecnie ten model żywienia jest stosowany przez osoby pragnące zmniejszyć masę ciała w jak najkrótszym czasie. Badania
naukowe dowiodły, iż pierwsze zauważalne efekty diety keto pojawiają się zwykle w ciągu 2 miesięcy od rozpoczęcia stosowania. Dieta keto dla osób bez padaczki jest z reguły dietą mniej restrykcyjną, gdyż nie wymaga dokładnego liczenia gramatur produktów oraz proporcji składników odżywczych.
Przeciwwskazania do stosowania diety ketogenicznej
Dieta ketogeniczna odbiega od standardowych zasad prawidłowego żywienia. Debaty dotyczące argumentów za i przeciw diecie keto były impulsem do przeprowadzenia różnorakich badań nad skutecznością tego sposobu żywienia. Okazuje się, że istnieje szereg przeciwwskazań, a dieta ketogeniczna powinna być stosowana po konsultacji z lekarzem i po analizie stanu zdrowia. Dla kogo dieta ketogeniczna nie jest wskazana? Nie powinni stosować jej:
- pacjenci z cukrzycą typu 1,
- pacjenci z cukrzycą typu 2 stosujący konkretny rodzaj terapii (z wykorzystaniem inhibitorów SGLT-2, popularnie zwanych flozynami, które zwiększają wydalanie glukozy z moczem),
- kobiety w ciąży,
- kobiety karmiące piersią – korelacja między dietą ketogeniczną a karmieniem piersią wymaga dalszych badań, szczególnie w kwestii działania kwasicy ketonowej w okresie laktacji, ale kobietom w okresie karmienia odradza się dietę keto,
- osłabieni pacjenci w podeszłym wieku,
- osoby z historią zaburzeń psychicznych,
- osoby nadużywające substancji psychoaktywnych,
- osoby po niedawno przebytym udarze lub zawale mięśnia sercowego
- osób przed planowaną operacją lub inwazyjnym zabiegiem
Jakie choroby wykluczają stosowanie diety keto?
Przeciwwskazaniami do stosowania diety ketogenicznej są również liczne choroby, w przypadku których np. nadmiar tłuszczu, może wyrządzić wiele szkód zdrowotnych.
Dieta ketogeniczna – dla kogo nie jest wskazana?
Stosowanie diety wysokotłuszczowej wykluczają:
- choroby wątroby prowadzące do jej niewydolności,
- przewlekła choroba nerek,
- cukrzyca typu 1,
- arytmia lub niewydolność mięśnia sercowego,
- niewydolność oddechowa,
- aktywne infekcje organizmu,
- zwiększone stężenie kwasu moczowego,
- nieprawidłowy poziom cholesterolu we krwi.
Objawy, które wskazują na konieczność przerwania diety keto
Nawet u osób, u których nie stwierdzono przeciwwskazań, mogą pojawić się symptomy wskazujące konieczność przerwania diety. Mogą dotyczyć różnych obszarów funkcjonowania organizmu i nie należy ich bagatelizować.
Niekorzystne zmiany profilu lipidowego
Produkty polecane w diecie ketogenicznej to bardzo często żywność pochodzenia zwierzęcego, która zawiera w nasycone kwasy tłuszczowe. Nadmierne spożywanie tłuszczów może przyczynić się do podwyższenia poziomu cholesterolu w organizmie i jest to wskazanie do bezwzględnego przerwania diety keto.
Wątroba a dieta ketogeniczna
Duże ilości tłuszczu pochodzącego z żywności angażują wątrobę do wytwarzania żółci, która bierze udział w emulgowaniu lipidów. Nieprawidłowa czynność wątroby zaburza proces trawienia i wchłaniania tłuszczów w świetle jelita. Stąd w przypadku wystąpienia jakichkolwiek zaburzeń związanych z pracą tego narządu zaleca się natychmiastowe przerwanie diety keto.
Niedobory pokarmowe
Założeniem diety keto jest zwiększenie udziału wysokotłuszczowych produktów spożywczych w jadłospisie. Niestety bardzo łatwo można wówczas doprowadzić do niedoborów pokarmowych. Owoce, warzywa oraz produkty zbożowe – skrajnie ograniczone w diecie keto – są źródłem wielu witamin i składników mineralnych. Niedobory najczęściej dotyczą: błonnika pokarmowego, witaminy C, kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3, magnezu oraz witamin z grupy B. Aby ich uniknąć, zaleca się regularne monitorowanie kondycji zdrowotnej.
Dolegliwości trawienne
Z uwagi na fakt, że w diecie ketogenicznej trudno jest zadbać o wysoką podaż błonnika pokarmowego, jej długotrwałe stosowanie może spowodować zaparcia, ból brzucha oraz biegunki tłuszczowe. W przypadku wystąpienia któregokolwiek z objawów należy bezwzględnie przerwać stosowanie diety keto.
Alternatywy dla diety ketogenicznej
Dieta ketogeniczna nie jest zalecana dla wszystkich, a dodatkowo może okazać się niedoborowa w wiele składników odżywczych, więc czasem warto rozważyć diety alternatywne. Najlepszym zamiennikiem jest dieta białkowo-tłuszczowa z mniejszą podażą węglowodanów. Pomoże dostarczyć w pewnych ilościach produkty zbożowe, bogate między innymi w błonnik oraz witaminy z grupy B, oraz owoce i warzywa, które są świetnym źródłem wielu witamin, składników mineralnych oraz związków antyoksydacyjnych.
Wskazówki dotyczące bezpiecznego stosowania diety keto
Rygorystyczne zasady diety ketogenicznej utrudniają stosowanie tego modelu żywienia. Bardzo łatwo o liczne błędy żywieniowe, przez które dieta keto staje się nieskuteczna oraz może prowadzić do niepożądanych powikłań zdrowotnych.
Aby stosować ten model odżywiania w sposób bezpieczny, bardzo ważne jest przestrzeganie kilku zasad:
- Skonsultuj swój stan zdrowia przed rozpoczęciem diety keto.
- Wybieraj produkty tłuszczowe z nienasyconymi kwasami tłuszczowymi, takie jak: olej rzepakowy, lniany, sojowy, oliwę z oliwek, orzechy, nasiona i awokado.
- Spożywaj chude mięsa, bez tłuszczu.
- Ogranicz w diecie przetworzone produkty mięsne, produkty wysokosłodzone oraz żywność typu fast food.
- Ogranicz spożycie soli.
- Dania przygotowuj z użyciem świeżych i suszonych ziół.
- Spożywaj owoce jagodowe, np. truskawki, poziomki, maliny, jeżyny, borówki, które dostarczą witaminy i antyoksydanty.
Nie da się ukryć, że przygotowywanie posiłków na diecie keto może okazać się problematyczne. W takim przypadku rozważ stosowanie cateringu dietetycznego, który zapewni Ci świeże, zdrowe i zbilansowane posiłki zgodne z wytycznymi diety ketogenicznej.
Sprawdź także: Duszone żeberka ze szpinakiem – keto przepis
Konsultacje z lekarzem przed rozpoczęciem diety ketogenicznej – dlaczego są ważne?
Przed rozpoczęciem diety ketogenicznej należy udać się do lekarza specjalisty, by ocenić stan zdrowia oraz stwierdzić bądź wykluczyć istnienie przeciwwskazań do stosowania diety keto. Pamiętaj, że rozpoczęcie diety keto na własną rękę może doprowadzić do szeregu komplikacji i dolegliwości szkodliwych dla zdrowia. Nie bagatelizuj wagi świadomego podejścia do codziennego żywienia.
