Sushi to kulinarny rarytas, który albo jest uwielbiany, albo omijany szerokim łukiem. Osoby, które jeszcze nie miały szansy spróbować japońskiej potrawy, powinny jak najszybciej to zmienić – jej smak i wartości odżywcze pozytywnie zaskakują. Z okazji nadchodzącego Międzynarodowego Dnia Sushi, który przypada na 18 czerwca, przygotowaliśmy dla Ciebie przewodnik po sushi. Sprawdź, skąd pochodzi, czy jest zdrowe, ile ma kalorii oraz czy mogą jeść je kobiety w ciąży i dzieci!
Spis treści:
- Cała prawda o sushi – skąd faktycznie pochodzi?
- Jeść czy nie jeść? Czy sushi jest zdrowe?
- Ile sushi ma kalorii? Czy sushi tuczy?
- Czy sushi jest fit? Szybka odpowiedź
- Sushi a ciąża – czy w ciąży można jeść sushi?
- Kluczowe pytanie – czy sushi jest dobre?
Cała prawda o sushi – skąd faktycznie pochodzi?
Sushi to specjał kuchni Kraju Kwitnącej Wiśni, który znany jest na całym świecie. Jego absolutną podstawą jest ryż. Wbrew powszechnej opinii, słowo “sushi” nie pochodzi od “surowej ryby”, tylko od octu ryżowego, którym zaprawiony jest gotowany ryż. Oprócz ryżu, sushi składa się z rozmaitych dodatków, głównie surowych, m.in. z owoców morza, marynowanych kawałków ryb, wodorostów nori, grzybów i warzyw.
"Istotą sushi jest prostota, minimalizm"
– japoński mistrz sushi, Jiro Ono.
Jedząc sushi, zastanawiasz się, skąd tak właściwie pochodzi i jaka to kuchnia? Spieszymy z odpowiedzią! Choć znamy je jako potrawę japońską, to w rzeczywistości taki sposób łączenia ryżu z surowymi rybami wywodzi się z… Chin! Pierwsze wzmianki o popularnych współcześnie rolkach pochodzą z VI wieku, jednak ówczesne sushi wyglądało odrobinę inaczej niż to, które znamy i lubimy dzisiaj. Około 1,5 tysiąca lat temu przygotowywano je z wypatroszonych i posolonych ryb, które następnie układano w beczkach, przekładając kolejne warstwy ugotowanym ryżem.
"Tylko jedząc doskonałe potrawy, jesteś w stanie takie przygotować"
– Jiro Ono.
Choć sushi zadebiutowało jako kuchnia chińska, to współcześnie jest głównie kojarzone z Japonią. A czy wiesz, kiedy pojawiło się w Polsce i jak je prawidłowo jeść? Mamy dla Ciebie kilka ciekawostek na temat sushi!
Czy wiesz, że...?
► Standardowo sushi je się pałeczkami, jednak nie musisz się martwić, jeśli nie potrafisz ich prawidłowo trzymać. Bez obaw można używać także rąk. Nie jest to uznawane za faux-pas, w przeciwieństwie do jedzenia sushi sztućcami, które jest prawdziwą gafą.
► Czy wiesz, że nigiri, czyli sushi w postaci ryżowych paluszków z kawałkiem ryby lub owoców morza na górze, powinno się moczyć w sosie sojowym do góry nogami? Jeśli zanurzysz jako pierwszy ryż, to kawałek się rozpadnie.
► Pierwsze restauracje serwujące sushi w Polsce pojawiły się na rynku w połowie lat 90.
► W Polsce sushi jest podawane standardowo z sosem sojowym, wasabi (japońskim chrzanem) i marynowanym imbirem. Co ciekawe, japońskie potrawy są u nas serwowane w bardziej amerykańskim niż tradycyjnym stylu.
Jeść czy nie jeść? Czy sushi jest zdrowe?
Czas odpowiedzieć na kolejne pytanie – czy sushi jest zdrowe? Jak z pewnością się domyślasz, zdecydowanie tak. Nie bez powodu japońska kuchnia znajduje się w czołówce najzdrowszych na całym świecie. Najlepiej potwierdza to fakt, że Japończycy dożywają średnio nawet 84 lat. To aż o 8 lat więcej niż Polacy.
Co czyni sushi takim zdrowym? Przede wszystkim dodatek świeżych ryb i owoców morza, które są bogactwem nie tylko białka. Znajdziesz w nich również witaminy z grupy B, witaminę A, D i E, nienasycone kwasy tłuszczowe czy selen. Kolejnym podstawowym składnikiem sushi jest ryż, który dostarcza dawkę węglowodanów oraz witamin i minerałów – witamin z grupy B, magnezu, wapnia, fosforu czy cynku.
Mówiąc o składnikach odżywczych sushi, nie możemy zapomnieć również o wodorostach nori, w które zawija się między innymi maki. Zawierają one witaminę A, C i te z grupy B oraz mnóstwo minerałów – żelazo, magnez, jod, mangan, cynk, żelazo czy brom.
Ze względu na wysoką zawartość cennych składników odżywczych, uważa się, że regularne spożywanie sushi:
- wzmacnia odporność organizmu,
- poprawia pracę tarczycy,
- wspomaga prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego,
- przyspiesza trawienie,
- opóźnia procesy starzenia,
- jest smacznym sposobem na profilaktykę chorób sercowo-naczyniowych.
Odpowiadając na pytanie, czy sushi jest zdrowe, należy podkreślić, że istnieje ogromna różnica między tym serwowanym w japońskiej restauracji a zwykłym "gotowcem z supermarketu”. W przypadku dań sprzedawanych w sklepach lista składników obejmuje nie tylko ryż, owoce morza, ryby, warzywa czy wodorosty nori, ale także konserwanty, sztuczne barwniki i cukier. Jeśli masz więc ochotę na sushi, to zdecydowanie polecamy Ci wizytę w restauracji, w której jest ono przyrządzane w tradycyjny sposób i ze składników dobrej jakości.
Sprawdź także: Dieta pescowegetariańska - co to jest? Dla kogo jest?
Ile sushi ma kalorii? Czy sushi tuczy?
Ile sushi ma kalorii i czy jest kaloryczne? Tak naprawdę wszystko zależy od tego, jaki rodzaj wybierzesz i z czym zjesz swoje ulubione rolki. Powszechnie uznaje się je jednak za potrawę niskokaloryczną i lekkostrawną. Oczywiście, dotyczy to wyłącznie dania serwowanego w sprawdzonych restauracjach.
W takim razie ile kalorii ma rolka sushi? Szacuje się, że jedna porcja ma około 42 kcal. Jest to niewiele, jednak warto pamiętać, że aby się najeść, potrzeba zazwyczaj około 10 kawałków. Nie bój się – to nadal naprawdę mało, biorąc pod uwagę, że jesz je na obiad lub kolację, które w skrajnych przypadkach mogą mieć naprawdę dużo więcej kalorii.
Poniżej przygotowaliśmy dla Ciebie porównanie kaloryczności sushi z popularnymi produktami spożywczymi i potrawami:
|
Sushi
|
Kotlet schabowy |
Krokiety z kapustą i grzybami |
Pierogi leniwe |
Frytki |
Ile kalorii w 100 g?
|
150 - 200 |
231 |
237 |
242 |
311 |
Odpowiedź na pytanie, czy sushi tuczy, brzmi więc: nie tuczy i jest jak najbardziej dietetyczne. Problematyczne mogą okazać się jednak dodatki, z którymi się je serwuje. Mowa przede wszystkim o majonezie, którym zastępuje się droższe serki lub awokado. Z czym w takim razie warto jeść sushi? Zachęcamy Cię do sięgania po tradycyjne, serwowane w Japonii dodatki. Są to:
- imbir marynowany (61 kcal w 100 g) – służy do oczyszczenia kubków smakowych i przygotowania ich na kolejną rolkę;
- wasabi (262 kcal w 100 g) – je się go naprawdę mało, więc nie musisz się martwić o jego kaloryczność. Sam chrzan japoński chroni przed zatruciem pokarmowym podczas spożywania dań z surowymi rybami i owocami morza;
- sos sojowy (53 kcal w 100 g) – podkreśla smak ryby. Dobrym wyborem jest sos sojowy o obniżonej zawartości soli.
Oczywiście, możesz bez obaw sięgać po sushi z rybami będąc na diecie, zwłaszcza z łososiem i tuńczykiem, owocami morza, ogórkiem, grzybami shiitake, glonami i algami. Unikaj za to rolek z serkiem, majonezem i awokado, które mogą być bardziej kaloryczne. Podobnie jest w przypadku sushi – serwowanego w delikatnej panierce z tempurą, czyli specjalnym japońskim ciastem – które jest smażone w głębokim tłuszczu.
Czy sushi jest fit? Szybka odpowiedź
Podsumowując, czy sushi jest fit – jeśli jesz je z odpowiednimi dodatkami, w sprawdzonej restauracji i nie spożywasz go zbyt często, to tak. Bez wątpienia warto włączyć je do diety osób, które chcą zrzucić nadprogramowe kilogramy lub dbają o sylwetkę. Japońska potrawa poprawia trawienie i pomaga w utrzymaniu szczupłej figury.
Sushi a ciąża – czy w ciąży można jeść sushi?
Temat sushi i ciąży jest pełen niewiadomych i kontrowersji. Powodem jest dodawanie do niego surowych ryb i owoców morza, które mogą zawierać bakterie i pasożyty. Mowa głównie o listerii, czyli o szkodliwej bakterii stanowiącej bezpośrednie zagrożenie zarówno dla przyszłej mamy, jak i jej dziecka.
Jak to w końcu jest – czy w ciąży można jeść sushi? I tak, i nie. Zgodnie z zaleceniami Instytutu Matki i Dziecka, przyszłe mamy powinny całkowicie wyeliminować z diety surowe ryby i owoce morza. Co ciekawe, w artykule “Prawidłowe żywienie zdrowych kobiet w ciąży jako sposób realizacji potrzeby bezpieczeństwa osobistego i społecznego” sushi jest uznane za produkt budzący powszechne wątpliwości, jednak podkreśla się, że "nie istnieje w wiedzy powszechnej spójna opinia dotycząca możliwości spożywania go w ciąży"1.
Jeśli jesteś w ciąży i masz ochotę na sushi, to najbezpieczniejszym wyborem będą rolki z grillowaną lub pieczoną rybą. Bez obaw możesz sięgać także po wegańskie i wegetariańskie kawałki.
A czy dzieci mogą jeść sushi? W tym przypadku, podobnie jak u przyszłych mam, zaleca się wybieranie rolek z rybą poddaną wcześniejszej obróbce termicznej, wegetariańskich lub wegańskich. Dobrym pomysłem jest zapoznanie malucha z sushi dopiero po 5. roku życia, co potwierdzają między innymi wytyczne przygotowane przez kanadyjski rząd2.
Kluczowe pytanie – czy sushi jest dobre?
Można śmiało stwierdzić, że sushi albo się kocha, albo nie znosi. W Polsce jednak nie brakuje mu fanów, czego najlepszym potwierdzeniem są wypełnione co weekend po brzegi restauracje serwujące potrawy kuchni japońskiej. Tak naprawdę wszystko zależy od gustu i Twoich preferencji smakowych, jednak warto dać sushi przynajmniej jedną szansę. Chodzi nie tylko o sam smak, ale także o cenne właściwości prozdrowotne i zawartość składników odżywczych, które wpływają pozytywnie na funkcjonowanie praktycznie całego ciała. A czy sushi jest dobre? Musisz sam spróbować, aby się przekonać.
1 J. Wąsowska, P. Janus, J. Wąsowski, T. Ambroży, Prawidłowe żywienie zdrowych kobiet w ciąży jako sposób realizacji potrzeby bezpieczeństwa osobistego i społecznego, http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ceon.element-917d20f8-332b-359a-a09e-aa1e8732b441 [dostęp: 9 czerwca 2021].
2 Safe food handling for children ages 5 and under, https://www.canada.ca/content/dam/canada/health-canada/migration/healthy-canadians/alt/pdf/eating-nutrition/healthy-eating-saine-alimentation/safety-salubrite/vulnerable-populations/children-under-5-moins-enfant-eng.pdf [dostęp: 9 czerwca 2021].