Dieta rozdzielna – na czym polega, efekty oraz jadłospis

Dieta rozdzielna to wciąż popularny sposób nie tylko na utratę masy ciała, ale także na poprawę trawienia i ogólnego zdrowia. Na forach internetowych wciąż pojawiają się zapytania o tygodniowy jadłospis diety rozdzielnej czy pomysły na przepisy. Czy jednak dieta rozdzielna i zdrowie rzeczywiście idą ze sobą w parze?sposób na zdrowie i dobre samopoczucie? Jakie są efekty diety rozdzielnej? Sprawdź, jak wygląda podział produktów na diecie rozdzielnej i poznaj przykładowe przepisy diety niełączenia.

Spis treści:

1. Czym jest dieta rozdzielna?
2. Zasady diety rozdzielnej
3. Jak skomponować posiłki zgodnie z dietą rozdzielną?
4. Unikanie niepożądanych połączeń – produkty zakazane w diecie rozdzielnej
5. Skuteczność diety rozdzielnej – czy warto stosować ten sposób żywienia?
6. Przykładowy jadłospis diety rozdzielnej

Czym jest dieta rozdzielna?

Dieta rozdzielna, znana także jako dieta Haya, dieta niełączenia lub dieta komponowania posiłków to sposób żywienia, który zakłada oddzielne spożywanie niektórych produktów spożywczych. Zasady diety rozdzielnej opierają się na przekonaniu, że różne grupy pokarmowe wymagają różnych warunków trawienia, co oznacza, że lepiej jest spożywać je oddzielnie, aby ułatwić organizmowi ich przyswajanie.

Pomysłodawcą tej diety był amerykański lekarz i dyrektor The East Aurora Sun and Diet Sanatorium – William Howard Hay. W latach dwudziestych XX w. wydał on książkę, w której opisał dietę polegającą na oddzielnym spożywaniu produktów kwasowych, neutralnych i zasadowych. Doktor Hay szukał sposobu na pokonanie ciężkiej choroby nerek, gdy leka­rze stracili już nadzieję, on uleczył samego siebie dzięki okre­ślonemu sposobowi odżywiania. Lekarz uważał, że nie należy jeść węglowodanów i białek w tym samym posiłku, ponieważ organizm do trawienia węglowodanów wykorzystuje enzymy zasadowe, podczas gdy kwasy działają na białka. Zgodnie z teorią Haya, jeśli ktoś je oba rodzaje pokarmów razem, żołądek nie jest w stanie niczego strawić, a pokarm po prostu gnije w jelitach.

Zasady diety rozdzielnej

W diecie rozdzielnej produkty dzieli się na 3 grupy: 

• grupę białkową, 
• grupę tłuszczową,
• grupę węglowodanową. 

Przepisy diety rozdzielnej są komponowane tak, by nie łączyć produktów żywnościowych o przeważającej zawartości białka z produktami zawierającymi głównie węglowodany. Zwolennicy diety podkreślają, iż stuprocentowe rozdzielenie jest oczywiście niemożliwie, udaje się to jedynie w przypadkach ekstremalnych. Podczas komponowania dań należy też zwracać uwagę na błonnik w diecie.

Celem diety jest odciążenie układu pokarmowego w czasie trawienia, a nie przeciążanie go. Najczęściej w diecie spożywa się 3 posiłki: śniadanie, obiad i kolację, a pomiędzy posiłkami dozwolone są owocowe przekąski. Na diecie rozdzielnej nie zaleca się spożywania słodyczy, fast foodów i produktów wysokoprzetworzonych. 

Wśród produktów spożywczych w przypadku pełnowartościo­wej diety rozdzielnej powinny znaleźć się: 

• zielona sałata, 
• surówki, 
• warzywa, 
• kiełki, 
• ziarna, 
• pestki, np. dyni – jako jedno ze źródeł żelaza w diecie,
• migdały, 
• owoce,

• ziemniaki, 
• produkty pełnoziarniste – jako dodatek, 
• ryby, 
• tłoczone na zimno oleje, 
• mleko i jajka – w niewielkich ilościach.

W jadło­spisie mięso powinno pojawiać się rzadko i jeśli to możliwe należy wykorzystywać regionalne wyroby sezonowe. Przed obiadem należy wypijać małymi łykami dużą szklankę wody lub herba­ty. Do obiadu nie należy niczego pić, gdyż zgodnie z zasadami diety rozdzielnej każdy napój rozcieńcza soki trawienne w żołądku i tym samym trawienie jest zaburzone i trwa znacznie dłu­żej. Okazjonalnie można wypić do posiłku białkowego kieliszek wytrawnego wina, a do posiłku węglowodanowego szklankę piwa. Po obiedzie nie należy nic jeść przez 3–4 godziny. 

Zwolennicy diety rozdzielnej uważają, iż po południu u prawie wszystkich ludzi obniża się poziom cukru we krwi, dlatego najlepiej jest zjeść dojrzałego banana lub płatki owsiane z kefirem. Płatki można posłodzić kilkoma rodzynkami lub miodem. Po południu nie zaleca się spożywania bogatych w kwasy owoców. Również wieczorem zalecane jest zjedzenie czegoś lekkostrawnego. O ile to możliwe, należy zrezygnować z potraw mięsnych, gdyż żołądek nie wytwarza już tyłu soków trawiennych do trawienia białek co przed południem. Bardziej wskazane w godzinach wieczornych są ziemniaki, ryż i makaron. Ważne jest także spożycie wieczorem sałaty czy warzyw.

Jak skomponować posiłki zgodnie z dietą rozdzielną?

W trakcie jednego posiłku nie należy jednocześnie spożywać pro­duktów należących do grupy białkowej i do grupy węglowodano­wej, gdyż zakłóca to procesy trawienne. Możliwe są jednak następują­ce kombinacje: łączenie pokarmów z grupy białkowej z produktami neutralnymi oraz łączenie produktów z grupy węglowodanowej z produktami neu­tralnymi. Prawidłowy jadłospis w diecie rozdzielnej powinien uwzględniać produkty z każdej z grup. Do przygotowywania dania, z dużą zawartością białka (np. z mięsem, rybą, wędliną, jogurtem, jajkami) czy dania z węglowodanami (np. z kaszą, ryżem, makaronem) można dodać składniki neutralne: warzywa, sałaty i surówki. Dozwolone jako dodatek do dania są także: śmietana i masło, w ilości 30–50 g.

Unikanie niepożądanych połączeń – produkty zakazane w diecie rozdzielnej

W diecie rozdzielnej należy unikać łączenia produktów i dań węglowodanowych z białkowymi, ale niezalecane są także:

• biała mąka i wyroby z niej: np. słodkie i słone wypieki, pszenny makaron i łuskany ryż,
• cukier, słodziki i produkty z ich udziałem, np.: słodycze, dżemy i galaretki,
• gotowe dania i konserwy,
• suszone rośliny strączkowe, np. fasola, groszek i soczewica; 
• orzeszki ziemne,
• wieprzowina i surowe mięso,
• surowe białko jaj,
• gotowy majonez,
• utwardzone tłuszcze: twarde margaryny, frytury oraz tłuszcze do smażenia,
• czarna herbata, kawa zbożowa, kakao i alkohol.

Sprawdź także: Rola węglowodanów w diecie

Skuteczność diety rozdzielnej – czy warto stosować ten sposób żywienia?

Zwolennicy diety rozdzielnej twierdzą, że przestrzeganie jej zasad może pomóc w poprawie trawienia, przyswajaniu składników odżywczych, zmniejszeniu uczucia ciężkości po jedzeniu oraz utracie wagi. Można przeczytać także, że ten sposób odżywiania może pomóc odtruwać i odkwaszać organizm. W książce Ursuli Summ „Dieta rozdzielna” możemy przeczytać, że dieta ta jest skuteczna w następujących przypadkach:

• nadwaga, niedowaga
• nadciśnienie tętnicze, 
• niedociśnienie, zawroty głowy,
• podwyższony poziom cholesterolu, podwyższone stężenie trójglice­rydów we krwi,
• hipoglikemia,
• zapalenie żył, 
• odma, 
• cellulitis,
• klujący ból w kolanach,
• zgaga, nadkwasota, wrzody żołądka, ucisk w żołądku, mdłości, wzdęcia, problemy z trawieniem, chroniczne zaparcia, 
• wysypki na twarzy, bąble na rękach, wrzody, pokrzywka, egzema, świąd, łupież, łuszczyca,
• migrena, 
• dolegliwości okresu przekwitania, 
• wewnętrzny niepokój, 
• choroby nerwów,
• kamica nerkowa,
• reumatyzm, reumatoidalne zapalenie stawów.

Skuteczność diety rozdzielnej nie została jednak potwierdzona badaniami i  nie zaleca się takiego sposobu żywienia.

Sprawdź także: Białko w diecie – budulec nie tylko dla mięśni

Przykładowy jadłospis diety rozdzielnej

Poniżej znajdziesz przykładowy jadłospis diety rozdzielnej, który warto potraktować jako dietetyczną ciekawostkę. Jeśli szukasz sposobu na redukcję masy ciała albo chcesz zacząć dbać o swój organizm, pomocna może okazać się dieta pudełkowa o odpowiednio dobranej kaloryczności. Pamiętaj, że tylko racjonalnie zbilansowana dieta redukcyjna może pomóc w utracie tkanki tłuszczowej i utrzymywaniu prawidłowej masy ciała.

Dzień 1

Śniadanie: omlet z warzywami (papryką, szpinakiem i pomidorami) na maśle klarowanym

II śniadanie: jogurt naturalny z orzechami i niewielką ilością owoców jagodowych

Obiad: ryż z marchewką i pieczonymi warzywami: papryką, cukinią, kalafiorem

Podwieczorek: orzechy włoskie

Kolacja: pieczywo żytnie z bananem

Dzień 2

Śniadanie: gotowane jajka z warzywami

II śniadanie: owoce jagodowe

Obiad: dorsz pieczony w pomidorowym sosie

Podwieczorek: sałatka owocowa

Kolacja: makaron pełnoziarnisty z warzywami

Dzień 3

Śniadanie: tofu wędzone z warzywami

II śniadanie: banany z truskawkami i borówkami

Obiad: mięso z indyka w jogurtowym sosie z dodatkiem warzyw

Podwieczorek: mleko, orzechy nerkowca

Kolacja: pieczone ziemniaki

Bibliografia:

1. Summ. U., Dieta rozdzielna, Klub dla Ciebie, Warszawa 2002.