Dietetyk Kliniczny
Absolwentka Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu z tytułem magistra dietetyki. Na co dzień pomaga wielu pacjentom w trwałej zmianie nawyków żywieniowych.
Dieta ubogobiałkowa nie jest zalecana dla wszystkich i powinna być stosowana tylko w niektórych chorobach. Jak powinny wyglądać dania i przepisy niskobiałkowe? Czym charakteryzuje się dieta ubogobiałkowa? Jeśli zastanawiasz się, jak ograniczyć białko w diecie oraz co jeść a czego nie jeść na diecie niskobiałkowej, koniecznie przeczytaj poniższy artykuł.
Spis treści:
Dietę niskobiałkową, a dokładnie dietę lekkostrawną niskobiałkową stosuje się w chorobach nerek i wątroby, które przebiegają z niewydolnością tych narządów, a także u chorych na fenyloketonurię czy inne choroby związane z zaburzeniami przemiany aminokwasów lub białek. Warto podkreślić, że dieta niskobiałkowa – podobnie jak inne restrykcyjne sposoby żywienia, np. dieta bez jajek czy dieta niskowęglowodanowa – nie jest odpowiednia dla wszystkich. Przed jej rozpoczęciem zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.
Podstawowe zasady diety niskobiałkowej wynikają z celu tego modelu żywienia. Zadania diety ubogobiałkowej to:
Dieta niskobiałkowa zawsze powinna być dopasowana indywidualnie do każdego pacjenta. Zapotrzebowanie na energię w diecie niskobiałkowej wynosi około 35 kcal/kg mc., a więc mieści się w granicach 2000–2500 kcal/dobę. Dieta niskobiałkowa powinna pokrywać to zapotrzebowanie i nie dopuścić do niedoborów. Jadłospis dopasowuje się w zależności od choroby. W diecie stosowanej w niewydolności nerek kalorie niebiałkowe powinny zostać dostarczone z produktów bogatoenergetycznych – węglowodanów i tłuszczów, natomiast w niewydolności wątroby głównym źródłem energii dla organizmu są węglowodany. Przy współistniejącej cholestazie tłuszcze powinno się ograniczyć, a w ostrych stanach chorobowych produkty tłuszczowe całkowicie się wyklucza. W takim jadłospisie największa jest rola węglowodanów w diecie, które stanowią główne źródło energii.
Sprawdź także: Białko w diecie – budulec nie tylko dla mięśni
Podstawową zasadą jest zmniejszenie ilości białka do granic tolerancji tego składnika przez chorego. Najczęściej dieta niskobiałkowa dostarcza 40-50 g białka na dobę (0,6–0,7 g/kg mc.). Z kolei w przypadku zaawansowanej niewydolności nerek czy wątroby zaleca się większe ograniczenia do poniżej 0,6 g/kg mc./dobę, czyli poniżej 40 g białka na dobę. Zakłada się, iż 3/4 powinno stanowić białko pochodzenia zwierzęcego (pełnowartościowe). Konieczne jest również ograniczenie podaży białka roślinnego (niepełnowartościowego) przez wprowadzanie pieczywa niskobiałkowego. W ten sposób ilość białka w diecie można zmniejszyć nawet o 15 g. Bardzo często tolerancja na białko zmienia się w czasie trwania choroby. Należy zatem dobierać białko tak, aby nie uszkadzało nerek lub wątroby oraz nie przyczyniało się do ujemnego bilansu azotowego i nie doprowadziło do wyniszczenia organizmu.
W tym miejscu warto wspomnieć o jeszcze jednej kwestii. Pokrycie zapotrzebowania na wapń, żelazo oraz witaminy rozpuszczalne w wodzie może być wyzwaniem, jeśli przez dłuższy czas stosowana jest dieta niskobiałkowa. Suplementacja preparatami wapniowymi, żelazem oraz witaminą D3 jest wówczas rozwiązaniem wartym rozważenia. Najlepiej skonsultować się w tej kwestii z lekarzem.
W diecie niskobiałkowej dopuszcza się:
W diecie niskobiałkowej zakazane są:
Sprawdź także: Mleko – które jest najzdrowsze? Rodzaje i wartość odżywcza mleka
Przepisy diety niskobiałkowej mogą stanowić nie lada wyzwanie. Popularne dania, np. owsianka na śniadanie czy naleśniki na obiad, mogą być dobrymi pomysłami, ale w wariantach niskobiałkowych. Pomocne może być zaopatrzenie się w specjalne produkty niskobiałkowe: pieczywo, makarony, mieszanki mąk. Poniżej przedstawiamy przepisy na śniadanie niskobiałkowe, obiad niskobiałkowy i kolację niskobiałkową. Jadłospis należy jednak dopasować indywidualnie, a poniższy przykład może stanowić jedynie inspirację.
Śniadanie: kanapki (pieczywo niskobiałkowe i niskosodowe) z serem żółtym, sałatą i pomidorem oraz herbata z cytryną
II śniadanie: smoothie owocowe
Obiad: makaron niskobiałkowy w sosie pomidorowym
Kolacja: ryż z mango i jabłkiem
Jeśli nie wiesz, jak zbilansować jadłospis w diecie niskobiałkowej, pomocą może być dobrze dobrana dieta pudełkowa. Warto też skorzystać z porady specjalisty dietetyka.
Dietetyk Kliniczny
Absolwentka Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu z tytułem magistra dietetyki. Na co dzień pomaga wielu pacjentom w trwałej zmianie nawyków żywieniowych.
Próbujesz różnych diet odchudzających i masz wrażenie, że żadna dieta nie działa? Popularnym sposobem na szybką utratę masy ciała jest 3-dniowa dieta jajeczna, w różnych wariantach. Dowiedz się, czy dieta jajeczna jest najskuteczniejsza w przypadku odchudzania i jakie są jej konsekwencje dla zdrowia.
Dieta jaglana staje się coraz popularniejsza. Często stosowana jest jako detoks, który ma oczyścić organizm z toksyn. Sięgają po nią także osoby, które pragną zrzucić nadprogramowe kilogramy. Efekty diety jaglanej mogą być korzystne zarówno dla zdrowia, jak i sylwetki.
Głodówki wywołują liczne kontrowersje. Niektórzy uznają je za skuteczną metodę na szybką utratę wagi, ale wpływ na zdrowie bywa kwestionowany. Dieta „głodówka” występuje w różnych wariantach zakładających stosowanie okien żywieniowych, kilkudniowych postów lub menu skrajnie niskokalorycznego. Dowiedz się więcej i przekonaj się, czy warto w ogóle interesować się tym, jakie są efekty głodówki po tygodniu.
Catering dietetyczny WygodnaDieta.pl pozwala nie tylko tracić zbędne kilogramy, ale też jeść smacznie i zdrowo.
