Dietetyk
Absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. Specjalizuje się w dietetyce klinicznej i prowadzeniu edukacji żywieniowej.
Wiele osób, które usłyszały diagnozę zespołu rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego, szuka informacji na temat tego, czym jest SIBO i czy dieta pomaga w leczeniu tej choroby. W tym artykule odpowiadamy na pytanie, jakie znaczenia ma dieta w SIBO, co jeść i jakich produktów unikać oraz przedstawiamy przykładowy jadłospis diety SIBO.
Spis treści:
Zanim przyjrzymy się temu, jaka dieta przy SIBO przynosi najlepsze efekty, odpowiedzmy na podstawowe pytanie: czym jest SIBO? To skrót od ang. small intestinal bacterial overgrowth, oznaczający zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego. Jest to choroba przewodu pokarmowego, która polega na nadmiernej kolonizacji bakteryjnej w jelicie cienkim, prowadząc do produkcji wodoru. Nadmierna produkcja wodoru może być identyfikowana poprzez testy oddechowe, które stanowią ważny element diagnostyki SIBO.
SIBO charakteryzuje się nadmierną liczbą bakterii w jelitach, co prowadzi do rozregulowania procesów trawiennych i wchłaniania składników pokarmowych. Przyczynami mogą być: niedostateczne wydzielanie kwasu solnego, zaburzenia motoryki jelit lub nietypowa anatomia przewodu pokarmowego. Grupą ryzyka są osoby z chorobami przewlekłymi, takimi jak cukrzyca, a także pacjenci po operacjach przewodu pokarmowego.
Statystyki pokazują, że problem SIBO może dotyczyć różnych grup osób, jednak najczęściej występuje u osób starszych i u pacjentów z zaburzeniami pracy układu pokarmowego (z niedostatecznym wydzielaniem kwasu solnego, zaburzeniami motoryki jelit lub nieprawidłową anatomią przewodu pokarmowego).
Objawy SIBO to najczęściej: biegunka, wzdęcia, bóle brzucha, uczucie pełności, nudności oraz nieuzasadniona utrata masy ciała. Chociaż obecnie dokładny mechanizm wpływu konkretnych składników pokarmowych nie jest do końca poznany, liczne badania potwierdzają, że dostosowanie diety i przestrzeganie pewnych zaleceń żywieniowych mogą znacząco redukować objawy występujące u pacjentów i poprawiać jakość życia.
Aby dobrze zrozumieć, to jak dieta może wpłynąć na leczenie SIBO, najpierw krótko wyjaśnijmy, czym jest mikrobiom. To złożony zespół mikroorganizmów żyjących w jelitach, który współpracuje z organizmem i wpływa na pracę układu pokarmowego. Dokładny skład mikroflory jelitowej jest bardzo osobniczy i ma na niego wpływ wiele czynników, w tym głównie rodzaj składników odżywczych, które są dostarczane bakteriom wraz z pożywieniem.
Skład diety może oddziaływać na mikrobiom jelitowy zarówno poprzez zapewnienie konkretnym szczepom „paliwa” do rozwoju, jak i poprzez regulację pracy jelit. To z kolei może mieć przełożenie na przebieg i leczenie SIBO. Warto podkreślić, że znaczenie mikrobiomu w kontekście zdrowia ludzi stanowi przedmiot wielu najnowszych badań i analiz, a dieta jest jednym z głównych czynników, które mogą wpłynąć na jego skład i funkcje.
Stosowanie odpowiedniej diety w SIBO ma znaczenie nie tylko w kontekście mikrobiomu, ale i funkcjonowania układu pokarmowego jako całości. Chociaż rola diety w SIBO jest złożona, zrozumienie wpływu na mikrobiom i objawy SIBO jest kluczowe.
Istnieje kilka modelów żywienia stosowanych w leczeniu SIBO. Dieta FODMAP to stosunkowo nowy sposób radzenia sobie z objawami choroby, ale jej skuteczność jest potwierdzona wieloma badaniami. Dieta polega na ograniczeniu spożycia węglowodanów fermentujących, które mogą prowadzić do rozwoju bakterii w jelitach i wywoływać nieprzyjemne objawy. Ważne jest jednak, aby pamiętać, że dieta FODMAP może nie być odpowiednia dla wszystkich i powinna być stosowana pod nadzorem doświadczonego dietetyka lub lekarza.
Innym rodzajem żywienia zalecanym przy SIBO jest dieta GAPS (Gut and psychology syndrome, czyli zespół psychologiczno-jelitowy). Została opracowana przez dr Natashę Campbell-McBride z myślą o leczeniu różnych stanów chorobowych związanych z układem pokarmowym i funkcjonowaniem mózgu. Dieta ta koncentruje się na odbudowie mikrobiomu jelitowego i jest często zalecana dla osób z zaburzeniami neurologicznymi i psychiatrycznymi, a także dla tych z zespołami funkcjonalnymi przewodu pokarmowego, takimi jak SIBO. Dieta GAPS zaleca eliminację pokarmów, które mogą podrażniać jelita lub przyczyniać się do nadmiernego wzrostu bakterii. W tym celu wykluczane są przede wszystkim przetworzone pokarmy, cukry i niektóre węglowodany. Dieta GAPS może być korzystna dla osób z SIBO, ponieważ jej głównym celem jest poprawa zdrowia jelit i odbudowa mikrobiomu.
To, jaka dieta przy SIBO przyniesie rezultaty, jest kwestią indywidualną. Niektórym pacjentom oprócz standardowych zaleceń dietetycznych i kontroli nadmiernego wzrostu bakterii w jelitach zaleca się stosowanie jadłospisu diety SIBO, który ma za zadanie zwalczanie konkretnych objawów. Często zdarza się, że chorzy doświadczają np. refluksu żołądkowo-przełykowego i w takich sytuacjach to dieta refluksowa może przynieść ulgę.
Chociaż mechanizmy, dzięki którym dieta może wpłynąć na SIBO, są złożone, zasadniczo wyeliminowanie pewnych składników pokarmowych może zredukować ilość bakterii w jelitach i złagodzić objawy u pacjentów.
Sprawdź także: Leczenie dietą. Czy można uzdrowić organizm za pomocą diety?
Najczęściej rekomendowaną dietą przy SIBO jest dieta low FODMAP mająca na celu zmniejszenie produkcji wodoru przez bakterie jelitowe. Dieta ta jest realizowana w trzech krokach:
Które produkty powinny stanowić podstawę diety w SIBO? Jakie warzywa i owoce jeść wiosną na diecie FODMAP? Czy całkowicie należy wykluczyć pieczywo i nabiał z diety? Poniżej prezentujemy listę produktów zalecanych i niezalecanych na diecie FODMAP przy SIBO.
Ważne jest również zachowanie odpowiednich przerw między posiłkami, aby wspierać wędrujący kompleks mioelektryczny (MMC), który pomaga w regulacji perystaltyki jelit i ograniczeniu translokacji bakterii do jelita cienkiego.
Sprawdź także: Dlaczego należy jeść 5 posiłków dziennie?
Dieta w SIBO koncentruje się na ograniczeniu spożycia określonych typów węglowodanów, które mogą powodować problemy trawienne u osób z wrażliwym układem pokarmowym. Termin FODMAP to akronim od fermentowanych oligosacharydów, disacharydów, monosacharydów i polioli, które są grupami węglowodanów mogących powodować objawy żołądkowo-jelitowe.
Węglowodany kojarzą się najczęściej z pieczywem, makaronami i kaszami, jednak są obecne również w wielu innych produktach. Jaki chleb na diecie FODMAP należy wyeliminować i czy każda mąka jest przeciwwskazana? Poniżej przedstawiamy listę produktów, które należy wykluczyć na diecie low FODMAP.
Warto dodać, że lista tego, czego nie jeść przy SIBO i co jeść przy SIBO zależy od stanu pacjenta. Konkretne produkty mogą wywoływać nieprzyjemne objawy w różnym stopniu. W dopasowaniu odpowiedniego jadłospisu może pomóc catering dietetyczny w wersji FODMAP, dający możliwość dowolnego modyfikowania menu i wykluczenia konkretnych składników.
Kanapki z wędliną
Składniki:
Sałatka z kurczakiem i komosą
Składniki:
Sposób wykonania:
Pierś z kurczaka posyp przyprawami i upiecz w piekarniku w 180°C. W misce wymieszaj ugotowaną komosę ryżową, sałatę, pokrojone pomidory, ogórki i paprykę. Kurczaka pokrój w kostkę i dodaj do sałatki. Całość polej oliwą, dopraw do smaku i delikatnie wymieszaj.
Omlet z cukinią i pomidorem
Składniki:
Sposób wykonania:
Warzywa umyj i pokrój w kostkę. Na patelni rozgrzej oliwę i podsmaż warzywa. W misce ubij jajka, dodaj sól i pieprz do smaku, a następnie dokładnie wymieszaj. Ubite jajka wlej na patelnię. Smaż omlet na średnim ogniu z każdej strony, aż jajka będą w pełni ścięte. Omlet podaj z kromkami chleba gryczanego.
Dietetyk
Absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. Specjalizuje się w dietetyce klinicznej i prowadzeniu edukacji żywieniowej.
Próbujesz różnych diet odchudzających i masz wrażenie, że żadna dieta nie działa? Popularnym sposobem na szybką utratę masy ciała jest 3-dniowa dieta jajeczna, w różnych wariantach. Dowiedz się, czy dieta jajeczna jest najskuteczniejsza w przypadku odchudzania i jakie są jej konsekwencje dla zdrowia.
Dieta jaglana staje się coraz popularniejsza. Często stosowana jest jako detoks, który ma oczyścić organizm z toksyn. Sięgają po nią także osoby, które pragną zrzucić nadprogramowe kilogramy. Efekty diety jaglanej mogą być korzystne zarówno dla zdrowia, jak i sylwetki.
Głodówki wywołują liczne kontrowersje. Niektórzy uznają je za skuteczną metodę na szybką utratę wagi, ale wpływ na zdrowie bywa kwestionowany. Dieta „głodówka” występuje w różnych wariantach zakładających stosowanie okien żywieniowych, kilkudniowych postów lub menu skrajnie niskokalorycznego. Dowiedz się więcej i przekonaj się, czy warto w ogóle interesować się tym, jakie są efekty głodówki po tygodniu.
Catering dietetyczny WygodnaDieta.pl pozwala nie tylko tracić zbędne kilogramy, ale też jeść smacznie i zdrowo.
